POŁOŻENIE

Gmina Kórnik leży w środkowej części Wielkopolski, na Pojezierzu Wielkopolskim. Miasto Kórnik leży niespełna 20 km na południowy-wschód od Poznania. Zbiegają się tutaj szlaki komunikacyjne o znaczeniu międzyregionalnym: droga krajowa nr 11 tzw. „trasa katowicka” wiodąca z Poznania do Katowic, nr 434 Kostrzyn-Rawicz-Wrocław i nr 431 w kierunku Mosiny. Przez północny skraj gminy (w rejonie wsi Żerniki) przebiega autostrada A2. Gminę przecina również jedna z najważniejszych polskich magistral kolejowych Poznań-Górny Śląsk. Korzystne położenie gminy Kórnik oraz jej walory kulturowo-krajobrazowe wyznaczają dwa zasadnicze kierunki jej rozwoju – przemysł oraz turystykę. Północna jej część, bezpośrednio przylegająca do granic Poznania z racji swego położenia w sąsiedztwie autostrady, oraz węzła kolejowego jest niezwykle atrakcyjna dla inwestorów. Malownicze, zalesione obszary nadwarciańskie z łańcuchem jezior, oraz samo miasteczko Kórnik z wyjątkowym kompleksem pałacowo-parkowym, stwarzają ogromne szanse dla rozwoju turystyki i rekreacji. W Borówcu i Kamionkach – położonych wśród enklaw leśnych – rozwija się budownictwo jednorodzinne. W południowo-wschodniej części gminy skoncentrowane są obszary rolnicze.

GMINA W LICZBACH

Obszar:
- ogólna powierzchnia gminy: 186,58 km2
- z czego 6,1 km2 stanowi miasto

Ludność:
- gminę zamieszkuje ok. 16,5 tys. osób
- w Kórniku mieszka niespełna 7 tys. osób 

Infrastruktura społeczna:
szkolnictwo
- 4 przedszkola
- 4 szkoły podstawowe
- 2 gimnazja
- liceum ogólnokształcące

Ośrodki kultury i nauki:
- Biblioteka Kórnicka PAN,
- Instytut Dendrologii PAN,
- Zakład Doświadczalny PAN obejmujący Szkółki Kórnickie
- Obserwatorium Astrogeodynamiczne – Centrum Badań Kosmicznych PAN w Borówcu
- Zakład Hodowli Drobiu Wodnego w Dworzyskach
- Biblioteka Publiczna w Kórniku

GMINA Z PERSPEKTYWAMI

Gmina Kórnik jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się gmin w województwie wielkopolskim. Posiada dobrze rozwiniętą infrastrukturę techniczną: prawie w całości jest zgazyfikowana i zwodociągowana, posiada oczyszczalnię ścieków, dobrze rozwiniętą sieć dróg, zakończona jest również budowa kanalizacji sanitarnej w mieście. Duże nadzieje wiąże gmina z rozpoczętą budową południowo-zachodniej obwodnicy Kórnika oraz z przebudową „trasy katowickiej”. O wysokim poziomie inwestycji w gminie świadczą rankingi „Rzeczpospolitej” i Centrum Badań Regionalnych w Warszawie - gmina Kórnik dwukrotnie w ostatnich latach znalazła się w tzw. „Złotej Setce Samorządów” a w 2003 roku Kórnik zajął 5 miejsce w corocznym Rankingu Miast w kategorii małych miast. W ocenie wzięto pod uwagę: aktywność gospodarczą, infrastrukturę, aktywność obywatelską i przyciąganie nowych mieszkańców. Pozycja ta wskazuje, że inwestujemy i przekazujemy znaczną część środków budżetowych na inwestycje, które podnoszą poziom życia mieszkańców, stwarzają sprzyjające warunki dla przyszłych inwestorów, chroniąc jednocześnie środowisko naturalne. O atrakcyjności inwestycyjnej Kórnika decyduje: znakomite położenie geograficzne, bliskość autostrady A-2, dobrze rozwinięta sieć dróg - tu zbiegają się trasy komunikacyjne o znaczeniu regionalnym i międzyregionalnym: krajowa nr 11 tzw. „trasa katowicka” Poznań-Katowice, nr 434 Kostrzyn – Rawicz – Wrocław i nr 431 w kierunku Mosiny. sąsiedztwo chłonnych rynków zbytu, korzystny klimat ekonomiczny i mądra, proinwestycyjna polityka samorządu, korzystne warunki nabywania gruntów, atrakcyjne zwolnienia i ulgi podatkowe.

TURYSTYKA - NAJWAŻNIEJSZE ZABYTKI

- Zamek w Kórniku, w którego murach znajduje się muzeum oraz siedziba jednej z pięciu największych bibliotek w Polsce - Biblioteki Kórnickiej PAN

- przyzamkowe Arboretum

- na dziedzińcu zamkowym zachowały się oficyny z XVIII w.

- wzniesiony ok. 1437 roku kościół gotycki z neogotycką fasadą w Kórniku

- na środku kórnickiego rynku stoi neobarokowy ratusz

- wzdłuż ulic miasta zachowały się liczne domy kalenicowe z XVIII i XIX wieku
- budynek starej poczty w Kórniku z XVIII wieku
- oficyny na Prowencie – w jednej z nich urodziła się noblistka Wisława Szymborska
- barokowy ratusz w Bninie z poł. XVIII wieku
- wzniesiony w 1826 roku kościół rzymsko-katolicki p.w. św. Wojciecha (dawniej ewangelicki) w Bninie

- malownicze dworki w Dworzyskach i Dziećmierowie

ZAMEK W KÓRNIKU

Przez cały rok tysiące turystów przyciąga zamek kórnicki. Początki jego historii sięgają średniowiecza. Udokumentowaną historię zamku wyznacza rok 1426 – kiedy to ówczesny właściciel Mikołaj Górka zlecił rozbudowę zamku. Ukończona około 1430 roku murowana, obronna budowla otoczona była fosą a dostęp do niej był możliwy jedynie przez zwodzony most oraz spuszczaną okutą kratę. Do dziś z tego okresu zachowały się stare mury i piwnice obiektu. W połowie XVI wieku ten gotycki zamek rozbudowano i zwiększono jego funkcje obronne. Wiek XVIII przyniósł kolejne zmiany w jego sylwetce: Teofila z Działyńskich Szołdrska-Potulicka przeobraziła średniowieczny zamek w barokowy pałac. Dzisiejszy kształt zamku zawdzięczamy Tytusowi Działyńskiemu – neogotycki, o wyglądzie i charakterze nawiązującym do budowli obronnych, jest dziś jedną z niewielu rezydencji w Wielkopolsce, która zachowała swoją niezmienioną postać od XIX wieku. W murach zamku mieści się muzeum z wieloma unikatowymi eksponatami. Niezmienione, zachowane z pietyzmem wnętrza muzeum wyposażone są w meble różnych stylów i epok a ściany zdobią obrazy mistrzów polskich i europejskich. Możemy podziwiać tu również rzeźby, kolekcje numizmatyczne, militaria polskie i wschodnie, wyroby rzemiosła artystycznego z porcelany i srebra oraz zbiory etnograficzne i przyrodnicze z Australii i Oceanii. ...a nocami – jak głosi legenda - po parku i zamkowych komnatach przechadza się Teofila z Działyńskich Szołdrska-Potulicka zwana „Białą Damą” ...

BIBLIOTEKA

W zamku ma swoją siedzibę Biblioteka Kórnicka, której bogaty księgozbiór szczególnie ceniony jest przez bibliofili. Założył ją ok. 1828 roku Tytus Działyński, który odziedziczył po swoim ojcu niewielką bibliotekę rodową. Podczas licznych podróży po Polsce i Europie nawiązywał kontakty z antykwariuszami i uczonymi – w ten sposób rozpoczął gromadzenie swoich zbiorów. Tytus Działyński zebrał kilkadziesiąt tysięcy książek i rękopisów, a w 1828 r. rozpoczął także działalność wydawniczą. Dla potrzeb biblioteki przeznaczył zamek w Kórniku i specjalnie przystosowany pawilon ogrodowy. Jego syn i następca, Jan Działyński z rozmachem kontynuował dzieło ojca. Dzisiaj Biblioteka Kórnicka jest jedną z pięciu największych tego typu placówek w Polsce a jej zbiory obejmują: około 400 tys. woluminów, w tym ponad 30 tys. starych druków, 14 tys. rękopisów, mapy, atlasy, zbiory graficzne, ekslibrisy, fotografie a także muzykalia i numizmaty. Od czasu założenia biblioteki, aż po dzień dzisiejszy gromadzi ona głównie dzieła związane z historią, literaturą i kulturą Polski. Najcenniejsze rękopisy to między innymi III część mickiewiczowskich „Dziadów” i „Pani Twardowska”, „Hymn o zachodzie słońca” Juliusza Słowackiego oraz opis kampanii włoskiej Napoleona. Najstarszym dziełem jest rękopis francuski z IX wieku. Od 1953 roku Biblioteka Kórnicka jest placówką Polskiej Akademii Nauk. Jako pierwsza biblioteka w Polsce umieściła pełną komputerową bazę starych druków i rękopisów w internecie.

ARBORETUM

Prawdziwą chlubą mieszkańców gminy jest Arboretum Kórnickie. Liczące około 3 tys. gatunków i odmian drzew i krzewów jest jednym z największych w Europie Środkowej parków dendrologicznych. Wiele z okazów, często o imponujących rozmiarach, liczy sobie dzisiaj 130-180 lat. Najstarsze rosnące drzewa to ok. 300-letnie lipy drobnolistne. Park tak jak i zamek przechodził różne koleje losu. Początkowo był to ogród włoski, który w XVIII wieku Teofila z Działyńskich Szołdrska-Potulicka przekształciła na modny wówczas park w stylu francuskim, ze strzyżonymi żywopłotami, sztucznymi sadzawkami oraz wodotryskami i kamiennymi figurkami. Początki Arboretum to wiek XIX. Kolekcjonowanie drzew i krzewów zainicjował Tytus Działyński. Przy okazji przebudowy Zamku powiększył park o nowe tereny i urządził go w stylu angielskim – nadając mu charakter parku krajobrazowego. Pojawiły się wówczas duże przestrzenie łąk i trawników, z szerokimi perspektywami i swobodnie rosnącymi grupami drzew i krzewów. Tytus Działyński interesował się szczególnie obcymi gatunkami, które sprowadzał m.in. z firm szkółkarskich Francji, Belgii, Niemiec i Anglii. Po ojcu arboretum przejął Jan Działyński, który z zamiłowania i wykształcenia był ogrodnikiem-dendrologiem. Pragnąc założyć w Kórniku „ogród botaniczny szkoły leśnej” zgromadził w nim imponującą kolekcję gatunków drzew i krzewów, szczególnie iglastych. Arboretum jest dziś częścią Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk. W latach 1960-1970 kolekcje dendrologiczne zostały rozszerzone na tereny położone na wschód od starego parku, a od 1970 r. niektóre nowe gatunki drzew i krzewów (zwłaszcza różaneczników i azalii) sadzone są na terenie lasu doświadczalnego Zwierzyniec położonego za Jeziorem Kórnickim. W jednej z najstarszych budowli parkowych mieści się Muzeum Dendrologiczne. Jest to miejsce licznie odwiedzane przez turystów z Polski i z całej Europy. Najpiękniej prezentuje się w maju w porze kwitnienia azalii, różaneczników i magnolii, a także jesienią, kiedy to liście drzew wspaniale przebarwiają się na kolor intensywnie czerwony i pomarańczowy.

WEEKEND ZA MIASTEM

Kórnik przyciąga turystów nie tylko zabytkami, ale także pięknymi terenami rekreacyjnymi usytuowanymi wzdłuż jezior Rynny Kórnicko-Zaniemyskiej oraz rozlewisk Warty. Na znakomite walory przyrodnicze składają się także sprzyjające warunki klimatyczne oraz obfitość lasów. Zlewnia jezior kórnickich objęta została obszarem chronionego krajobrazu o funkcji rekreacyjnej i ekologicznej. W rejonie wsi Trzykolne Młyny i Czmoniec znajduje się niewielki wschodni fragment Rogalińskiego Parku Krajobrazowego. W tej części parku występuje gęsta sieć starorzeczy i rozlewisk, utworzonych przez meandrująca Wartę i tworzących specyficzny krajobraz nadwarciańskich lasów łęgowych. Ten malowniczy obszar ma wyjątkowe predyspozycje do rozwoju agroturystyki. Dla zapalonych wędkarzy atrakcją są jeziora bogate w różne gatunki ryb a na zwolenników czynnego wypoczynku czekają szlaki turystyczne do pieszych wędrówek o łącznej długości 47 km oraz szlak rowerowy w ramach Pierścienia Rowerowego Powiatu Poznańskiego. W 1999 roku w ramach programu pomocowego Unii Europejskiej PHARE w zamku otwarto uroczyście „Trasę kórnicką”. Jej wyjątkowość polega na tym, że jest ona pierwszym w Polsce oznakowanym szlakiem turystycznym dla zmotoryzowanych. Mieszkańcy gminy i turyści mogą korzystać z kąpielisk oraz ośrodków wypoczynkowych i rekreacyjnych: w Błażejewku, Kórniku i Biernatkach. Tenisiści mają do dyspozycji doskonale przygotowane korty prywatnego Centrum Tenisowego w Kórniku, a w okolicznych Kamionkach i Borówcu można pojeździć konno. Wszystkie te walory sprawiają, że gmina Kórnik dysponuje doskonałymi warunkami dla wypoczynku i rekreacji i jest atrakcyjna przez wszystkie pory roku.