logo
szukaj artukułów:
Aktywni.info, Aktivpro.pl - tel: 602 29 24 77; (22) 789 60 40 - biuro@aktywni.info
   
 
Aktywne gminy
:: Mszana ::

ogólnie Dane teleadresowe zdjęcia
Informacje ogólne

nazwa gminy:Mszana

1.  Charakterystyka i położenie

                 Gmina Mszana położona jest w południowo-zachodniej części województwa śląskiego. W układzie geograficznym obszar gminy leży w kotlinie Raciborsko-Oświęcimskiej w południowo-wschodniej części Płaskowyżu Rybnickiego. Gmina Mszana obejmuje w swych granicach obszar o powierzchni 31,32 km2, liczy niecałe 7000 mieszkańców. Pod względem administracyjnym gmina Mszana jest jedną z gmin powiatu wodzisławskiego, będąc jego najbardziej na wschód wysuniętą gminą. Od północy graniczy z gminami Marklowice i Świerklany, od wschodu z miastem Jastrzębie Zdrój, od południowego-zachodu z gminą Godów i od zachodu z miastem Wodzisław Śl. Gmina Mszana jest gminą wiejską, obejmuje 3 sołectwa: Mszana, Połomia i Gogołowa. Obszar gminy obejmuje dolinę rzeki Szotkówki oraz doliny jej prawobrzeżnych dopływów (potoków Kościelnik, Kolejówka i Mszanka). Gmina położona jest na średniej wysokości 255m n.p.m. Dogodne warunki klimatyczne oraz położenie w rejonie Bramy Morawskiej stanowiącej naturalny korytarz miały znaczenie w historii rozwoju osadnictwa w tym rejonie. Generalnie można stwierdzić, że gmina Mszana plasuje się w grupie gmin małych (średnia powierzchnia gminy wiejskiej w województwie śląskim to 56,10 km2). Mszana jest ośrodkiem o korzystnym położeniu geograficznym, atrakcyjnym dla inwestorów, bezpiecznym i przyjaznym dla mieszkańców, dbającym o rosnącą jakość życia społeczności lokalnej. Mszana znajduje się niedaleko drogowego przejścia granicznego z Czechami w Chałupkach, Gołkowicach i Marklowicach. Miastami stanowiącymi węzłowe ośrodki w aglomeracji są: Rybnik, Wodzisław Śl. i Jastrzębie Zdrój oraz Żory i Czerwionka-Leszczyny. Usytuowanie gminy Mszana w bliskości towarowych i pasażerskich sieci transportowych, jak: istniejąca sieć dróg ekspresowych, planowana autostrada A1 oraz planowana budowa tzw. drogi południowej, daje gminie korzystną pozycję strategiczną.

 2.   Historia

          Pierwsze wzmianki o Mszanie w tekstach źródłowych pochodzą z 1305 roku. Wtedy to Mszana istniała jako wieś założona na prawie niemieckim. Najazd tatarski z roku 1241 szczególnie dotkliwie zniszczył tereny księstwa opolsko-raciborskiego, w skład którego wchodziła ziemia wodzisławska. Tatarzy osiedlili się na tej ziemi i przyjęli chrześcijaństwo. Ród Tatarczyków zamieszkujących tereny gminy oraz jej okolic zda się poświadczać trafność legendy tak dalece, że w okresie międzywojennym przeprowadzone badania antropologiczne potwierdziły ich tatarski rodowód. Podtrzymując wielowiekową tradycję przodków część mieszkańców nadal hoduje konie. Nowe wsie mogły powstawać wówczas albo w pobliżu już istniejących wsi albo po wykarczowaniu lasu. Tak też było prawdopodobnie w przypadku Mszany, która powstała „jako całkiem nowa na wyrębisku leśnym nad potokiem”. Przypuszcza się również, że wraz z nową wsią powstał kościół. Wskazuje na to jego centralne umieszczenie.

Można, więc przyjąć, że Mszana została założona pod koniec XIII w. Ziemia wodzisławska, a więc również Mszana pozostawała wtenczas we władaniu książąt opolsko-raciborskich, Wobec tego na spustoszonych terenach rozpoczęła się intensywna akcja osadnicza pod auspicjami księcia Włodzisława, a potem jego następcy Przemysława Raciborskiego. Nowe wsie mogły powstawać wówczas albo w pobliżu już istniejących wsi albo po wykarczowaniu lasu. Historyczne dzieje Mszany są trudne do odtworzenia nie tylko ze względu na ubogi zasób źródeł historycznych i niekompletność materiału historycznego. Przyczyniły się do tego niewątpliwie dzieje historii, czyli lata wielu wojen i powstań, które przetoczyły się przez Górny Śląsk. Przyczyny należy upatrywać także w tym, iż w roku 1649 spaliła się plebania a pożar strawił wszelkie piśmienne akta parafii. Zaś w 1945 roku w wyniku wkroczenia wojsk sowieckich do Mszany, zaginęły wszelkie rękopiśmienne źródła z archiwum parafialnego. W Kronice Parafialnej znajdują się odpisy najstarszych wyciągów powizytacyjnych parafii z lat 1652, 1679, 1688.

Wg kroniki F. Henkego (z 1864r.) każda ze wsi wchodzących w skład dzisiejszej Gminy Mszana miała własną pieczęć gminną:

•                Mszana Górna - 4 kłosy zgięte w lewo, z sierpem

•                Mszana Dolna - złoty dzwon na niebieskim tle

•                Połomia - serce, z którego wyrastają dwa kwiaty zgięte w lewo i prawo, pod tym widoczna jeszcze z każdej strony gałązka

•                Gogołowa - drzewko z prostą, okrągłą koroną.

 Mszana była jedną z najładniejszych, a nawet najlepiej gospodarczo rozwiniętych wsi ówczesnego powiatu rybnickiego. W 1855r. Mszana liczyła łącznie 757 mieszkańców.   Zabudowa wsi Mszana, Połomia i Gogołowa rozciągała się głównie wzdłuż układu dróg prowadzonych wzdłuż dolin potoków. Zabudowę stanowiły budynki gospodarstw chłopskich, siedlaków i półsiedlaków. Ponadto w Mszanie, Połomi i Gogołowej zlokalizowane były folwarki. Do dziś zachowały się budynki XIX wiecznych folwarków dworskich w Gogołowej oraz w Połomi. Folwarki lokalizowane były na obszarach z oddalonych od zabudowań wsi, często na wzgórzach o korzystnej ekspozycji.

3.   Osiągnięcia gminy i stosunki partnerskie

Gmina Mszana chcąc wspierać rozwój obszaru transgranicznego nawiązała współpracę z czeską gminą Steborice. Oficjalna umowa partnerska podpisana została w listopadzie 2003 roku przez Wójta Gminy Mszana i Starostkę Gminy Steborice. Współpraca między gminami dotyczy takich dziedzin jak sport, kultura, turystyka i oświata. Gminy zobowiązały się także do wymiany doświadczeń z zakresu funkcjonowania samorządów lokalnych oraz wspólnego organizowania imprez. Aktualnie Gmina Mszana jest w trakcie poszukiwania partnerskiej gminy w Niemczech.

Warto wspomnieć, iż Gmina Mszana współdziała gospodarczo w ramach związków i stowarzyszeń:

•            Stowarzyszenie Gmin Dorzecza Górnej Odry „Euroregion Silesia”

•            Międzygminny Związek Komunikacyjny w Jastrzębiu

•            Międzygminny Związek Wodociągów i Kanalizacji w Wodzisławiu Śl.

•            Śląski Związek Gmin i Powiatów

•            Związek Gmin i Powiatów Subregionu Zachodniego

•            Stowarzyszenie Gmin Górniczych w Rybniku.

W latach 1999-2000 Gmina Mszana znalazła się w Złotej Setce Samorządowych Inwestorów, czyli wśród 100 polskich gmin o największych inwestycjach na 1 mieszkańca. W dniach 27-28 sierpnia 2005r. Gmina Mszana była organizatorem VI Dożynek Województwa Śląskiego, natomiast 17-18 września tego roku reprezentowała województwo śląskie na Dożynkach Prezydenckich w Spale.

W dniach 7-8 lipca przeprowadzony został audit certyfikujący, który potwierdził zgodność pracy Urzędu Gminy w Mszanie z wymaganiami określonymi przez normę ISO 9001:2000. Audyt przeprowadziła u nas firma certyfikująca TÜV CERT z Poznania. Polegał on na sprawdzeniu spełnienia poszczególnych punktów normy, dokumentacji systemowej oraz innych działań wdrożonych w ramach systemu. Panowie audytorzy sporządzili raport z przeprowadzonego audytu i przekazali go do firmy, gdzie została podjęta ostateczna decyzja o przyznaniu certyfikatu. Z dniem 16.08.2005r. Mszana stała się pierwszą w Powiecie wodzisławskim i kolejną gminą wiejską w Polsce, która może poszczycić się posiadaniem certyfikatu ISO 9001:2000. Zakres ważności certyfikatu określono jako: Usługi publiczne świadczone przez administrację samorządową szczebla gminnego. Nadrzędnym celem Urzędu Gminy w Mszanie jest zapewnianie profesjonalnej i przyjaznej obsługi klientów wynikającej z wdrożonego i ulepszanego systemu jakości organizacji. Nie bez znaczenia jest również osiągniecie efektu promocyjnego i pewnego rodzaju prestiżu oraz osiągnięcie większej wiarygodności gminy wobec struktur Unii Europejskiej w zdobywaniu funduszy regionalnych, czy też strukturalnych.

4.      Architektura sakralna gminy

  Dziedzictwo kulturowe jest istotnym elementem tożsamości społeczeństwa świadczącym o jego wielopokoleniowym dorobku. Zasoby dziedzictwa kulturowego należy rozumieć jako trwałe elementy zagospodarowania obszaru, bądź całe struktury przestrzenne o walorach historycznych, zabytkowych, estetycznych lub artystycznych. Rozwój osadnictwa na terenie gminy notowany jest od ok. 700 lat, a z pewnością zaczął się przed udokumentowanymi wzmiankami historycznymi. Jednakże najstarszy zachowany obiekt – kapliczka w Połomi – pochodzi z przełomu XVIII/XIXw. Starszy jest układ urbanistyczny w postaci zachowanego kośćca sieci drożnej oraz założenie urbanistyczne cmentarza w Połomi (z poł. XIVw.). Wcześniejsze obiekty nie zachowały się.

Spośród zachowanych wartości architektury sakralnej na terenie gminy wyróżnić należy:

1.        Plebania w Połomi klasycystyczna z I ćw. XIXw., podlega całkowitej ochronie prawnej (wpisana do rejestru zabytków województwa katowickiego pod nr 741/66) oraz teren cmentarza z 1 połowy XIVw. Na terenie cmentarza rośnie lipa – pomnik przyrody.

2.        Kościół parafialny p.w. Św. Jerzego w Mszanie neogotycki z 1898r. wraz z terenem wokół kościoła (cmentarz parafialny z 1 poł. XVIw.).

3.        Kaplice przydrożne:

-         kapliczka Św. Jana  przy ul. Szkolnej w Połomi z XVIII/XIXw. murowana

-         kapliczka Św. Jana przy ul. Mickiewicza w Mszanie z 1887r. murowana

-         kapliczka Św. Jana Nepomucena (?) przy ul. Wiejskiej w Gogołowej z XIXw. murowana

4.        Zespól figuralny przy cmentarzu w Połomi składający się z:

-         krzyża „Męki Pańskiej” z 1853r.

-         figury świętego (?) z 1876r.

-         figury Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1878r.

5.        Krzyże przydrożne z XIXw. i pocz. XXw. (najstarszy z 1826r.) licznie występujące na całym obszarze gminy. Łącznie na terenie gminy zaobserwowano 32 krzyże przydrożne. Wszystkie poza drewnianym z ul Mickiewicza są krzyżami Męki Pańskiej.

Połomia posiada piękny kościół parafialny p.w. NNMP, poświęcony w 1951 roku. Duszpasterzem, który wspólnie z parafianami podjął się tego zadania był ks. Roman Kopyto. Budowę rozpoczęto w październiku 1948.

5.      Baza oświatowa gminy

Na terenie gminy działalność oświatową prowadzą:

- Zespół Szkół w Mszanie ( Gimnazjum i Szkoła Podstawowa )

- Zespół Szkół w Gogołowej ( Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące )

- Szkoła Podstawowa w Połomi

- Gminne Przedszkole w Mszanie

 

6.      Kultura i sport

 

          Gmina Mszana posiada dosyć rozbudowaną bazę sportowo-rekreacyjną. Na terenie gminy funkcjonują dwa Wiejskie Ośrodki Kultury i Rekreacji oraz Gminny Ośrodek Sportu. Mieszkańcy gminy oraz goście mogą skorzystać z krytej pływalni, sauny i solarium w Połomi a w okresie letnim z otwartego basenu kąpielowego w Mszanie. Ośrodki kultury ciągle dostarczają atrakcji w postaci fachowo przygotowanych festynów, majówek, koncertów, pokazów i wystaw. Od czterech lat w gminie odbywa się cykliczna impreza, jaką są Dni Gminy Mszana. Wielkim zainteresowaniem cieszył się także zlot Rodu Tatarczyków z całej Polski a nawet z zagranicy, który odbył się w 2002 roku w Mszanie. W najbliższej przyszłości planuje się powtórzyć imprezę.

          Prężnie działają na terenie gminy trzy kluby sportowe: KS „START” Mszana, KS „PŁOMIEŃ” Połomia oraz UMKS "Delfin".

          Dla amatorów sportów na świeżym powietrzu gmina może zaoferować również jazdę na koniu oraz kort tenisowy.

          Wszystko to jednak nie spełnia oczekiwań ewentualnych turystów. Stąd pomysły mieszkańców gminy na nowe oferty sportowo-rekreacyjne. Budzą się pomysły stworzenia torów motokrosowych oraz stworzenia dogodnych warunków dla już rozwijającego się paralotniarstwa na hałdach pokopalnianych.

          Na terenie Gminy Mszana istnieje baza noclegowa i gastronomiczna. Pokoje dla gości oferuje Dom Weselny „U Kochańskich”.  



[ «« powrót do listy «« ]
 
belka geo search
Loading ...
1
1
1
1
1
1
1